Zomer 2025 - aanhoudende droogte - waterbesparende maatregelen
Ten gevolge van het droge voorjaar en de droge en warme zomer zijn de afvoeren van de Vlaamse waterwegen momenteel zeer laag. De neerslag van de voorbije dagen en de komende dagen zal daarenboven niet zorgen voor een voldoende herstel van de watervoorraden.
Om zo goed mogelijk om te gaan met de beschikbare waterhoeveelheden werden op de Vlaamse waterwegen reeds een aantal operationele maatregelen ingevoerd, zoals het terugpompen van schutwater, het beperken of verbieden van watercaptaties, het invoeren van zuinig schutten, het stilleggen van waterkrachtcentrales en het invoeren van een aantal diepgangbeperkingen. Gezien de huidige situatie zijn deze maatregelen onvoldoende.
In dergelijke periodes van watertekorten komt de Vlaamse Droogtecommissie in actie, die instaat voor het overleg en de afstemming betreffende noodzakelijke waterbesparende maatregelen, zodat de resterende watervoorraden zo goed mogelijk benut worden. Het invoeren van deze maatregelen gebeurt op basis van het “reactief afwegingskader voor prioritair watergebruik tijdens waterschaarste”, dat op 30/04/2021 aan de Vlaamse Regering werd meegedeeld. Het reactief afwegingskader is een ondersteunend systeem voor waterbesparing en prioritair watergebruik in aanloop naar of tijdens periodes van waterschaarste.
Gezien de huidige droogtesituatie heeft de Droogtecommissie in zijn overleg van 28/08/2025 bijkomende noodzakelijke maatregelen in het vooruitzicht gesteld en hiertoe het beheerniveau voor droogte opgeschaald naar code oranje. De opvolging van de toestand wordt de komende periode bijkomend verscherpt.
Specifiek voor wat betreft de pleziervaart werd dan ook beslist dat deze enkel nog samen met de beroepsvaart zal geschut worden. Dit betekent concreet dat de pleziervaart niet meer mogelijk is op waterwegen met zeer weinig of geen beroepsvaart. Deze maatregel gaat in vanaf donderdag 04/09/2025, is van kracht op alle weekdagen (dus niet op zater- en zondagen) en loopt zolang dit noodzakelijk is. Ze is van toepassing op alle Vlaamse waterwegen.
Tot en met 03/09/2025 worden pleziervaartuigen nog steeds geschut, onder de geldende maatregelen betreffende zuinig schutten, zodat iedereen de kans heeft om, indien gewenst, zijn thuisjachthaven te bereiken.
De onderstaande tabel geeft via kleurcode een concreet overzicht van de impact van deze maatregel.
- Groen : pleziervaartuigen kunnen samen met de beroepsvaart geschut worden
- Oranje : pleziervaartuigen kunnen in principe samen met de beroepsvaart geschut worden, maar gezien de beperkte afmetingen van de sluizen en/of de beperkte beroepsvaartintensiteit, is de kans op lange wachttijden reëel.
- Rood : pleziervaartuigen kunnen niet meer geschut worden, gezien er geen beroepsvaart aanwezig is.
De formele communicatie via scheepvaartberichten werden reeds gepubliceerd.
De Vlaamse Waterweg begrijpt dat deze maatregel een beperking inhoudt van de recreatieve mogelijkheden van de Vlaamse waterwegen. De Vlaamse Waterweg heeft er dan ook alles aan gedaan om deze maatregel zo lang mogelijk uit te stellen, alsook wordt door deze maatregel de pleziervaart in het weekend nog steeds gevrijwaard.
Er wordt evenwel van iedereen in deze zeer droge periodes een inspanning en solidariteit gevraagd. De Vlaamse Waterweg dankt u voor uw medewerking en begrip.
Aanvulling 04-09-2025:
Binnen het kader van de droogtemaatregelen voor pleziervaart is er ruimte om op specifieke sluizen uitzonderingen te maken op schutbeperkingen. Deze kunnen toegepast worden wanneer het schutten geen negatief effect zou hebben op de waterbeheersing van de aanpalende panden. Na verder onderzoek werd dan ook besloten volgende uitzonderingen toe te passen, om zo de Westhoek maximaal te blijven ontsluiten voor pleziervaart.
- In Plassendale zullen het Kanaal Gent Oostende en het Kanaal Plassendale Nieuwpoort op gelijk peil gehouden worden, en kan er bijgevolg gewerkt worden met een open sluis, de passage kan dus gebeuren zonder schutten.
- Aan de Sint-Jorissluis te Nieuwpoort kan het zoete water van het Kanaal Plassendale-Nieuwpoort ingezet worden voor het peilbeheer en verbetering van waterkwaliteit op de IJzer. Hier mag gegroepeerd geschut worden met wachttijden tot maximaal 2 uur.
De scheepvaartberichten zullen in functie van deze uitzonderingen aangepast worden.